June 1, 2025

Minisitiri Uwimana Consolée asaba Abanyarwanda kurushaho kwimakaza indangagaciro z’umuco nyarwanda mu rwego rwo kubungabunga umuryango

3 min read

Minisitiri w’Uburinganire n’Iterambere ry’Umuryango, Hon. Uwimana Consolée, yasabye Abanyarwanda gukomeza kwimakaza indangagaciro z’umuco nyarwanda zirimo urukundo rw’igihugu, umurimo n’ubupfura, mu rwego rwo kurwanya ibibazo bikomeje gusenya imiryango nyarwanda.

Yabigarutseho mu kiganiro yagiranye n’abaturage bo mu Mujyi wa Kigali kuri uyu wa 18 gicurasi 2025, ubwo hizihizwaga Umunsi Mpuzamahanga w’Umuryango. Uyu munsi wizihizwa buri mwaka ku itariki ya 15 Gicurasi, ukaba warashyizweho n’Umuryango w’Abibumbye mu 1993 hagamijwe kuzamura ubumenyi n’ubushishozi ku bibazo byugarije umuryango ku isi.

Mu ijambo rye kuri uyu munsi, Minisitiri Uwimana yagaragaje ko isenyuka ry’imiryango rikomeje kwiyongera, akenshi rishingiye ku bibazo birimo ubusinzi, ikoreshwa ry’ibiyobyabwenge, gukoresha nabi umutungo w’umuryango, kutubahiriza ihame ry’uburinganire, n’ikoreshwa rikabije ry’ikoranabuhanga rituma habura umwanya wo kuganira mu muryango.

Minisitiri Uwimana ati “Byagaragaye ko bimwe mu bitera gusenyuka kw’imiryango ahanini biterwa no gutatira umuco, ubusinzi, ndetse n’ihungabana ry’imibanire mu miryango. Ikoranabuhanga rikomeje kuganza, ariko rinatera icyuho mu biganiro hagati y’abashakanye n’abagize umuryango muri rusange”.

Minisitiri Uwimana yashimangiye ko kwimakaza umuco nyarwanda n’indangagaciro zawo ari ishingiro ryo kubaka umuryango uhamye, utekanye kandi ushoboye kurera neza abana b’u Rwanda.

Yagize ati“Twifuza ko ababyeyi n’urubyiruko basubira mu ndangagaciro z’umuco wacu: kubaha, gusabana, kuganira, gutega amatwi no gukemura amakimbirane mu mahoro. Aho bitubahirijwe, ikibazo cy’imiryango isenyuka gikomeza kwiyongera.”

Uruhare rw’ubuyobozi n’inzego z’ibanze

Mu ijambo rye kandi, Minisitiri yashimiye imiryango igaragaza imyitwarire myiza, ndetse anasaba inzego z’ibanze gukomeza ubukangurambaga bwo kwimakaza indangagaciro z’umuco nyarwanda mu miryango.

Ati “Turashimira imiryango yagerageje kugira kirazira n’indangagaciro zituma ubuzima bw’umuryango burushaho kuba bwiza. Ariko turacyafite urugendo rurerure. Inzego zose zifite aho zihurira n’umuryango zirasabwa kudohoka.”

Nubwo hari ibibazo bikigaragara, Minisitiri yavuze ko u Rwanda rwageze kuri byinshi mu guteza imbere umuryango binyuze mu mahame y’imiyoborere myiza. Yagarutse ku bikorwa remezo biri guteza imbere imibereho y’imiryango, uburezi kuri bose, uburinganire n’ubwuzuzanye, ndetse n’uburyo bwo guhashya ihohoterwa rishingiye ku gitsina.

Ubushakashatsi bwatangajwe n’Urwego rw’Igihugu rw’Imiyoborere, RGB (Citizen Report Card CRC 2024: Ishusho y’uko abaturage babona imiyoborere n’imitangire ya serivisi mu nzego zibegereye) muri kamena 2024, bwagaragaje ko 82.8% by’imiryango isenyuka bishingiye ku businzi, mu gihe 82.6% by’abashakanye batagira umwanya uhagije wo kuganira n’abagize umuryango. Iyi raporo igaragaza ko ubusinzi, kutagira umwanya wo kuganira nk’umuryango, guharika no gucana inyuma kw’abashakanye, kudasobanukirwa ihame ry’uburinganire ndetse no gukoresha nabi umutungo w’umuryango  ari zo  mpamvu ziza imbere mu guteza ibibazo byo mu muryango.

Mu rwego rwo guhangana n’ibi bibazo, iyi raporo ya RGB igaragaza ibikwiye gukorwa birimo gukomeza gukangurira abagize umuryango kwitabira inteko z’abaturage n’umugoroba w’imiryango nk’imwe mu miyoboro mu kwimakaza umuryango utekanye; gukomeza gukangurira abagize umuryango gushaka umwanya uhagije wo kuganira hagati yabo;gukaza ingamba zo guca burundu ikoreshwa n’icuruzwa ry’ibiyobyabwenge; gukomeza kwigisha abaturage ihame ry’uburinganire n’ubwuzuzanye hagati y’umugabo n’umugore no gukora ubukangurambaga ku itegeko rirebana n’umuryango n’imucungire y’umutungo wawo. Hari kandi gukomeza gukangurira ababyeyi kwita ku burere bw’abana no kubaganiriza ku buzima bw’imyororokere; gukaza ingamba zo kurwanya ikibazo cyo gusambanya abangavu no kudahishira ababikora.

USHIZIMPUMU Olivier

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Copyright ©familymagazine | Newsphere by AF themes.